Η ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας

Ομιλία-Ανοικτή Συζήτηση με θέμα "Η Ψυχική Υγεία στο Χώρο Εργασίας" 

Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017 στις 18.00μμ στο Ομήρειο ΠΚΔΧ

Βιωματικό σεμινάριο: Ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής

Βιωματικό σεμινάριο στους εργαζόμενους του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι Χίου με θέμα την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Το σεμινάριο περιελάμβανε εισήγηση, βιωματικές ασκήσεις και συζήτηση σχετικα με τη σύγκρουση εργασίας-οικογένειας και πιθανούς τρόπους διαχείρισης.

Γονείς και όρια στην εφηβεία

Παρουσίαση και συζήτηση με τους γονείς του Γυμνασίου Καλλιμασιάς στα πλαίσια της θεματικής εβδομάδας του σχολείου.

Μοναξιά: Ανάμεσα σε πολλούς κι όμως μόνοι...

Η μοναξιά είναι μία πανανθρώπινη και συχνή εμπειρία, σχεδόν όλοι έχουμε νιώσει μοναξιά έστω και μία φορά στη ζωή μας. Δεν αποτελεί ψυχική διαταραχή, ωστόσο οι άνθρωποι φοβούνται τη μοναξιά και την απεύχονται. Καθόλου παράλογο αν σκεφτούμε ότι η μοναξιά αποτελεί μία συναισθηματική και γνωστική δυσφορία την οποία βιώνει το άτομο επειδή θεωρεί ότι είναι μοναχό και ασυντρόφευτο. Πηγάζει από την εκτίμηση ότι οι σχέσεις του δεν είναι αρκετές σε ποσότητα ή/και ποιότητα ή ότι δεν ικανοποιούν τις κοινωνικές/διαπροσωπικές του ανάγκες.

Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του να είναι κάποιος μόνος και του να νιώθει μόνος. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτός που νιώθει μοναξιά είναι και στην πραγματικότητα μόνος του. Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο. Μπορούμε κάλλιστα να βρισκόμαστε με άλλα άτομα και μάλιστα σε οικείο περιβάλλον και παρ’ όλα αυτά να νιώθουμε απελπιστικά μόνοι. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί κανείς να αισθάνεται ένα αίσθημα έλλειψης ικανοποίησης, ένα κενό στη ζωή του. Η βαθύτερη συναισθηματική μοναξιά προέρχεται κυρίως από την απουσία μίας στενής συναισθηματικής σχέσης με τους άλλους. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι σε μία κοινωνία γεμάτη κόσμο αισθανόμαστε μόνοι. 

Η μοναξιά συνήθως συνοδεύεται από αίσθημα λύπης, θλίψη, έλλειψη διάθεσης, φόβο αποχωρισμού ή εγκατάλειψης, ντροπή, απογοήτευση, αίσθημα κενού, θυμός κ.ά. Πρόσφορο έδαφος για να νιώσουμε μοναξιά δημιουργείται όταν είμαστε μόνοι, όταν μας λείπουν οι συναισθηματικοί δεσμοί του παρελθόντος, όταν αντιμετωπίζουμε αλλαγές στη ζωή μας και νιώθουμε ότι δεν υπάρχει κάποιος να μοιραστούμε τα συναισθήματά μας, όταν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε άξιοι της αγάπης και της αποδοχής των άλλων.

Η μοναξιά μπορεί να γίνει πιο έντονη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο την αντιμετωπίζει κανείς. Για παράδειγμα, σκέψεις όπως «Η μοναξιά είναι σημάδι αδυναμίας», «Είμαι ο μόνος που είναι μόνος», «Κάτι δεν πάει καλά με εμένα»,  δημιουργούν στο άτομο μία αίσθηση μειονεξίας και κατά συνέπεια μία δυσκολία στην προσέγγιση άλλων ανθρώπων και στη δημιουργία σχέσεων μαζί τους λόγω του φόβου της απόρριψης.  Έτσι, το μόνο που θα καταφέρει είναι να διαιωνίσει τη μοναξιά του.

Για να αντιμετωπίσει κανείς τις δυσκολίες της μοναξιάς θα χρειαστεί αρχικά να την αξιολογήσει ως μία κατάσταση που μπορεί να αλλάξει.  Η μοναξιά λειτουργεί ως προειδοποιητικό σήμα για την ύπαρξη κάποιου προβλήματος στις σχέσεις ώστε το άτομο να κινητοποιηθεί για να αποκτήσει καινούργιες ή να βελτιώσει τις ήδη υπάρχουσες.  Επίσης, ας μη ξεχνάμε ότι υπάρχει και η ευεργετική μοναξιά η οποία μπορεί να αποτελέσει εποικοδομητική εμπειρία για την ανάπτυξη της προσωπικότητας.

Η μοναξιά δεν κρατάει για πάντα και είναι στο χέρι μας να βρούμε τρόπους επαφής με άλλους ανθρώπους. Η ενασχόληση με δραστηριότητες και η συμμετοχή σε εκδηλώσεις είναι καλές ευκαιρίες για δικτύωση και κοινωνική συναναστροφή. Καλό είναι να θυμόμαστε ότι όλες οι σχέσεις έχουν την αξία τους και μπορούν να μας προσφέρουν ανακούφιση από την μοναξιά ακόμα και αν είναι πρόσφατες. Θα χρειαστεί να δώσουμε χρόνο στα νέα πρόσωπα της ζωή μας για να μπορέσουμε να μοιραστούμε συναισθήματα και να εξελιχθεί η σχέση μας. Ακόμα και αν κάποιες διαπροσωπικές μας ανάγκες δεν ικανοποιούνται, είναι απαραίτητο να μη στερούμε τον εαυτό μας από πράγματα που αγαπάμε επειδή δεν βρίσκουμε κάποιον άλλο να ακολουθήσει. Ένα πολύ σημαντικό βήμα είναι να μάθουμε να περνάμε καλά και παρέα με τον εαυτό μας και να απολαμβάνουμε στιγμές μοναξιάς και ηρεμίας. Αν η μοναξιά είναι συχνή, έντονη και με διάρκεια, τότε ίσως χρειάζεται να αναζητήσουμε βοήθεια από κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Βιωματική δράση σε μαθητές για τις σχέσεις των δύο φύλων

Βιωματική δράση στους μαθητές της γ' τάξης του 1ου Γυμνασίου Χίου. 

Στόχος της δράσης ήταν να διευκολυνθεί ο διάλογος μεταξύ των αγοριών και των κοριτσιών.

Οι ομάδες δούλεψαν συνεργατικά, μοιράστηκαν τις σκέψεις τους και κατέληξαν ότι μπορεί αγόρια και κορίτσια να εκφράζονται με διαφορετικό τρόπο όμως φαίνεται ότι έχουν παρόμοιες αγωνίες και την ανάγκη να είναι αποδεκτοί από τους άλλους!

Οι σχέσεις των δύο φύλων στην εφηβεία

Ομιλία και συζήτηση με τους μαθητές του 3ου Γυμνασίου Χίου για την εφηβεία και τις σχέσεις των δύο φύλων στα πλαίσια της θεματικής εβδομάδας. 

Βιωματικό σεμινάριο: Επικοινωνία και Συγκρούσεις στην Εργασία

Ημέρα ασφαλούς διαδικτύου 2017

Παιδικά βιώματα: ο κρυφός μαέστρος της ζωής μας!

Τα παιδιά είναι σαν τα σφουγγάρια, απορροφούν συνεχώς πληροφορίες από το περιβάλλον τους και αναπτύσσουν ένα εσωτερικό σύστημα προσαρμογής.
Σε κάθε στάδιο ανάπτυξης, από την πρώτη μέρα ζωής μας μέχρι και την ολοκλήρωση της παιδικής μας ηλικίας, δημιουργούμε σαν ένα είδος πυλώνων για το εσωτερικό μας σπίτι-εαυτός. Εκείνη την περίοδο κτίζουμε και τους τοίχους που περιτριγυρίζουν το εσωτερικό οικοδόμημα, δηλ. τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε στο περιβάλλον μας. Επειδή η μάθηση στα παιδικά χρόνια γίνεται κυρίως με τρόπους μη-συνειδητούς όπως η μίμηση, η αντιγραφή, η προσαρμογή και η υπακοή, μας είναι δύσκολο να έχουμε ξεκάθαρη αντίληψη της επίδρασης της στην ενήλικη μας προσωπικότητα. Παρόλα αυτά, εκείνες οι εγγραφές καθορίζουν το πώς αντιλαμβανόμαστε κι αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας, τη ζωή και τις σχέσεις μας με τους άλλους, σαν ένας κρυφός Μαέστρος ορχήστρας. Όσο καλύτερα τα καταλαβαίνουμε τόσο μπορούμε να διαχειριστούμε την επίδραση τους πάνω μας.

Τι μου ήρθε κι αντέδρασα έτσι, πάλι;
Ίσως να έχετε ξεχάσει πως η μητέρα σας έλεγε όταν ήσασταν παιδιά, να καθήσετε φρόνιμα και να προσέχετε πως μιλάτε, αλλά σήμερα κάθε φορά που είστε ανάμεσα σε πολλούς άγνωστους ανθρώπους νοιώθετε αυθόρμητα μια συστολή ενώ θα θέλατε να είστε πιο κοινωνικοί… Φυσικά δεν σκέφτεστε σε κάθε περίσταση, τον σοβαρό ή απών συναισθηματικά πατέρα σας, αλλά ως ενήλικας μπορεί να δυσκολεύεστε να μοιραστείτε με τους άλλους τα συναισθήματα σας. Είναι αλήθεια πως δεν αντιλαμβανόμαστε άμεσα τις συνδέσεις ανάμεσα στις αυθόρμητες αντιδράσεις μας με τον τρόπο που μεγαλώσαμε, γι’ αυτό και πολλές φορές μας φαίνονται ανεξήγητες. Δηλαδή, δεν αντιλαμβανόμαστε πως το κλίμα, οι συμπεριφορές και τα συμβάντα μέσα στην οικογένεια των παιδικών μας χρόνων είναι αυτά που δίνουν τον τόνο στη ενήλικη ζωή μας, επειδή απλά αντιδρούμε αυτόματα βάση των όσων μάθαμε κάποτε παλιά. Αλλά τι είναι αυτά που μαθαίνουμε τότε και πως μπορούν να έχουν τόσο ισχυρή επίδραση στη ζωή μας;

Ανακαλύψτε τις βάσεις του εσωτερικού σας κόσμου:
Αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση, θάρρος ή φόβος, σχέσεις με τους άλλους.
Η αυτοεκτίμηση μοιάζει μ’ ένα καζάνι, αν τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας το αφήσουν άδειο τότε όλη μας τη ζωή θα προσπαθούμε να το γεμίσουμε, συχνά με λάθος τρόπο – επειδή δεν θα έχουμε μάθει πως γίνεται αυτό. Αν στο εσωτερικό καζάνι αντί για ενίσχυση κι υποστήριξη, έχει μπει αμφισβήτηση και φόβος τότε ότι εκφράζουμε θα έχει και μια απόχρωση ανασφάλειας και φόβου. Αντίθετα, αν έχουμε πάρει αποδοχή θα έχουμε εσωτερικό απόθεμα για ν’ αντιμετωπίσουμε με θάρρος κι αισιοδοξία τη ζωή. Είναι σημαντικό πως κάποιες οικογένειες αντιμετωπίζουν κάποια συναισθήματα. Σε ορισμένες επικρατεί κυρίως σοβαρότητα και αυτοπειθαρχία, σε κάποιες άλλες απαγορεύεται η λύπη και η κατσουφιά. Τα παιδιά στις οικογένειες αυτές μαθαίνουν ν’ ανταποκρίνονται στο οικογενειακό κλίμα, στους κανόνες και τις αντιλήψεις είτε με ταύτιση, είτε με αντίδραση, είτε και με τα δύο ανάλογα με το θέμα. Όμως ένα είναι σίγουρο, πως οι νοητικό- συναισθηματικές αντιδράσεις διαμορφώνονται σε σχέση με το περιβάλλον που αναπτύσσονται. Αν είναι έτσι, τι κάνουμε; Είμαστε καταδικασμένοι στη φυλακή των παιδικών μας χρόνων;

Ποιος κινεί τα νήματα στη ζωή μου τελικά;
Έχουμε διαμορφώσει βαθιά μέσα μας, με τρόπους μη συνειδητούς, εικόνα και άποψη για τον εαυτό μας όπως αντιδράσεις και συμπεριφορές, τις οποίες θεωρούμε ως ενήλικες κομμάτι της προσωπικότητάς μας. Οι βάσεις των αντιλήψεων και των αντιδράσεων αυτών έχουν τη ρίζα τους στο ξεκίνημα της ζωής μας. Τότε μαθαίνουμε επίσης τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται στις σχέσεις αλλά επίσης ενθαρρύνονται κάποιες συμπεριφορές ενώ αποθαρρύνονται άλλες. Έτσι το πόσο τολμηροί ή άτολμοι θα είμαστε στις αλλαγές και τις προκλήσεις της ζωής, πως αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες, πόσο ισότιμοι ή ανταγωνιστικοί θα είμαστε στις σχέσεις μας με τους άλλους, πως εκφράζουμε ή κρύβουμε τα συναισθήματα μας διαμορφώνεται τότε, στα χρόνια που βάζουμε τις βάσεις τον εσωτερικό μας κόσμο και τις συμπεριφορές ανταπόκρισης στο περιβάλλον. Χρειάζεται θάρρος για να κάνουμε μια ειλικρινή και βαθιά βουτιά μέσα μας, για ν’ ανακαλύψουμε τι συστατικά έχει στο βάθος το προσωπικό καζάνι και να βρούμε τι υπάρχει στον πυθμένα του. Εκεί μπορεί να κρύβονται πληγές αλλά και κρυφές δυνάμεις, όνειρα, επιθυμίες και προσωπικά χαρακτηριστικά ξεχασμένα από το χρόνο. Σίγουρα όμως αξίζει να πάρουμε εμείς την μπαγκέτα του Μαέστρου που ορίζει τη μελωδία της ζωής μας.

Διερευνήστε τον αυθεντικό σας εαυτό
Πως ήσασταν παιδιά, τι σας άρεσε τότε και τι σας ανησυχούσε;
Πως θυμάστε τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής σας, μητέρα, πατέρας, αδέλφια ή άλλα πρόσωπα στην οικογένεια που ήταν για εσάς σημαντικά;
Μπορείτε να συσχετίσετε τις στάσεις και τις απόψεις των σημαντικών προσώπων με τις δικές συμπεριφορές και πεποιθήσεις τότε; Ως ενήλικες, μπορείτε να αναγνωρίσετε τέτοιες συσχετίσεις;
Υπάρχουν προσωπικά όνειρα ή επιθυμίες που δεν τολμάτε να εκφράσετε ως ενήλικες; Έχουν άραγε κάποια σύνδεση με τις εμπειρίες της παιδικής σας ζωής;
Βρείτε τις συνδέσεις ανάμεσα στον τρόπο επικοινωνίας στην οικογένεια και τον τρόπο που ανταποκρίνεστε στις σχέσεις σας με τους άλλους, ειδικά στις διαπροσωπικές σχέσεις. Αναζητήστε μοντέλα σχέσεων που επαναλαμβάνονται, εκεί κρύβονται οι πιο βαθιές μας εμπειρίες.
Πολλές φορές για τη δημιουργία ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης κι αντιμετώπισης της ζωής και των σχέσεων μας με τους άλλους, χρειάζεται μια καινούργια μάθηση. Η ψυχοθεραπεία είναι ένας τρόπος που μπορεί να μας το προσφέρει.
Ο αυθεντικός μας εαυτός, μπορεί να είναι κρυμμένος πίσω από γερές στρώσεις μάθησης, αλλά είναι πάντα εκεί και μας περιμένει. Το ταξίδι της ανακάλυψης του αξίζει, γιατί τότε μπορούμε ν’ απολαύσουμε μια γεμάτη χαρά ζωή.

Της Όλγας Μουλάκη, πηγή